Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

Σε όσους έχουν ήδη υποβάλει αίτηση εξυγίανσης ή αίτηση υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών του ν. 4469/2017, αν πρόκειται για εμπόρους, ή αίτηση υπερχρεωμένων του ν. 3869/2010 ή αίτηση για την προστασία της κύριας κατοικίας του ν. 4605/2019. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να υπάρξει πρώτα παραίτηση από αυτές τις διαδικασίες πριν την υποβολή της ένταξης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό του ν. 4738/2020.

Για εκείνους που έχουν υπαχθεί σε μία από τις ως άνω διαδικασίες ή στον ν. 4307/2014 και δεν έχουν παρέλθει τουλάχιστον 15 μήνες από τη δημοσίευση της απόφασης υπαγωγής.

Όταν δεν έχουν ακόμη παρέλθει 12 μήνες από την ολοκλήρωση προηγούμενης διαδικασίας Εξωδικαστικού Μηχανισμού.

Σε περίπτωση που ο αιτών είναι νομικό πρόσωπο, ο διευθύνων σύμβουλος, διαχειριστής ή εταίρος, έχει καταδικαστεί με αμετάκλητη απόφαση για ορισμένα αδικήματα (ιδίως φοροδιαφυγή, ξέπλυμα, υπεξαίρεση, απάτη, καταδολίευση δανειστών κ.λπ.) σε βαθμό κακουργήματος (εκτός εάν πρόκειται για το αδίκημα της απάτης σε βάρος του Δημοσίου ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, οπότε αρκεί η καταδίκη σε βαθμό πλημμελήματος). Ειδικά για τους διευθύνοντες συμβούλους, διαχειριστές, εταίρους των νομικών προσώπων πρέπει το αδίκημα να έχει τελεστεί κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Η αίτηση οφειλέτη για εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών του περιέχει υποχρεωτικά τα εξής:

α) Πλήρη στοιχεία του οφειλέτη, αναφορά στον κύκλο εργασιών του ή το εισόδημά του κατά το τελευταίο οικονομικό έτος πριν από την υποβολή της αίτησης και στις συνολικές υποχρεώσεις του έναντι των πιστωτών του, περιγραφή της δραστηριότητάς του, της οικονομικής του κατάστασης, των λόγων της οικονομικής του αδυναμίας και των προοπτικών της επιχείρησής του.

β) Κατάλογο όλων των προσώπων και φορέων που έχουν απαιτήσεις κατά του οφειλέτη (π.χ. προμηθευτών ή εργαζόμενων) με πλήρη στοιχεία, των οφειλομένων ποσών ανά πιστωτή και της ημερομηνίας, αναφορικά με την οποία προσδιορίζεται το ύψος της κάθε οφειλής.

γ) Κατάλογο των κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη στην Ελλάδα και την αλλοδαπή, με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων, έτσι ώστε να μπορεί να προσδιορισθεί η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του.

δ) Πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων (είδος βάρους ή εξασφάλισης, πιστωτής, ασφαλιζόμενο ποσό, σειρά, δημόσιο βιβλίο) που είναι εγγεγραμμένα επί των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.

ε) Δήλωση για κάθε μεταβίβαση ή επιβάρυνση περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη που έγινε εντός των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης.

Εφόσον πρόκειται για οφειλέτη-φυσικό πρόσωπο, υποβάλλονται επιπλέον υποχρεωτικά και τα εξής:

α) Πλήρη στοιχεία του συζύγου και των εξαρτώμενων μελών του (ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ., ΚΑΔ εφόσον ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση).

β) Κατάλογο των κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα και την αλλοδαπή, με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων για τον ή τη σύζυγο ή τον συμβίο ή τη συμβία και τα εξαρτώμενα μέλη.

γ) Οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος από οποιαδήποτε πηγή και αιτία.

Εφόσον πρόκειται για οφειλέτη- νομικό πρόσωπο, υποβάλλονται, και τα εξής:

α) Αναφορά στον κύκλο εργασιών του κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης και στις συνολικές υποχρεώσεις του έναντι των πιστωτών του, περιγραφή της δραστηριότητάς του, της οικονομικής του κατάστασης, των λόγων της οικονομικής του αδυναμίας και των προοπτικών της επιχείρησής του,

β) Δήλωση για κάθε καταβολή μερίσματος από τον οφειλέτη προς τους μετόχους ή εταίρους ή άλλη συναλλαγή, εκτός των τρεχουσών συναλλαγών της επιχείρησης, που έγινε εντός των τελευταίων δύο (2) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης,

γ) Στοιχεία κάθε νομικού προσώπου συνδεδεμένου με τον οφειλέτη στη διάρκεια των εξήντα (60) μηνών που προηγούνται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης, καθώς και πλήρη στοιχεία ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων που τυχόν μεταβιβάστηκαν από τον οφειλέτη σε πρόσωπα συνδεδεμένα με τον οφειλέτη στη διάρκεια των εξήντα (60) μηνών που προηγούνται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης,

δ) Κατάλογο των προσώπων που αμείβονται από τον οφειλέτη και τα οποία αποτελούν συνδεδεμένα πρόσωπα με αυτόν, καθώς και ανάλυση των αμοιβών αυτών κατά τα τελευταία δύο (2) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης.

ε) Χρηματοοικονομικές καταστάσεις του άρθρου 16 του ν. 4308/2014 (Α’ 251) των τελευταίων πέντε (5) περιόδων, οι οποίες πρέπει να είναι δημοσιευμένες, εφόσον προβλέπεται αντίστοιχη υποχρέωση, και

στ) Προσωρινό ισοζύγιο, εντός του τριμήνου που προηγείται της υποβολής, τεταρτοβάθμιων λογαριασμών του αναλυτικού καθολικού της γενικής λογιστικής, εφόσον προβλέπεται η κατάρτισή του.

Ο οφειλέτης μπορεί να συνοδεύει την αίτησή του με οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, στοιχείο ή πληροφορία, την οποία θεωρεί σημαντική για την επιτυχία της διαδικασίας.

Το επιτόκιο για όλες τις ρυθμίσεις οφειλών προς Δημόσιο, Τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη. Σημειώνεται ότι το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς ήταν έως τώρα euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές.Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είχε ήδη καθοριστεί σε 3% σταθερό. Το νέο σταθερό επιτόκιο 3% για τις οφειλές που είναι εμπραγμάτως εξασφαλισμένες ή καλύπτονται με άλλα προνόμια και 4% για τις ανεξασφάλιστες οφειλές, για τα επόμενα 3 έτη εφαρμόζεται εφεξής στις αιτήσεις που τυγχάνουν αξιολόγησης από τους πιστωτές και παρέχεται στον οφειλέτη η πρόταση του αλγορίθμου.

Με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας σε όλα τα στάδια λειτουργίας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, οι χρηματοδοτικοί φορείς έχουν την υποχρέωση να τεκμηριώνουν πλήρως και δημόσια τους λόγους απόρριψης των προτάσεων ρύθμισης οφειλών που παράγει ο αλγόριθμος. Οι αιτολογίες απόρριψης πρότασης ρύθμισης από τους χρηματοδοτικούς φορείς, στο πλαίσιο του ν. 4738/2020 είναι οι εξής:

1. Επαρκής οικονομική δυνατότητα ή/και περιουσία για την εξόφληση των οφειλών.
2. Ανεπαρκής οικονομική δυνατότητα ενεχομένων/αντικειμενική αδυναμία εξυπηρέτησης της αιτούμενης ρύθμισης.
3. Μη συμμετοχή όλων των ενεχομένων (συνοφειλετών ή/και εγγυητών).
4. Αίτημα οφειλέτη για ρύθμιση μόνο με φορείς του Δημοσίου.
5. Αθέτηση ρυθμίσεων που είχαν συμφωνηθεί στο παρελθόν.
6. Ιστορικό αντισυναλλακτικής συμπεριφοράς.
7. Επίκειται πλειστηριασμός εντός των επομένων 3 μηνών.
8. Πρόσφατη εξυπηρετούμενη ρύθμιση με τον πιστωτικό φορέα που εποπτικά (ταξινόμηση δανείου) δεν επιτρέπει επαναρρύθμιση.
9. Ενήμερη οφειλή ή ρυθμισμένη και ενήμερη οφειλή για την οποία δεν υφίσταται ανάγκη ρύθμισης.
10. Πρόσφατη ρύθμιση με πιστωτή, στον οποίο έχουν παρασχεθεί εξασφαλίσεις με αποτέλεσμα τη μη ισότιμη μεταχείριση των πιστωτών.
11. Υφιστάμενη ενεργή πίστωση.
12. Συγχρηματοδότηση με φορέα ή χρηματοδότηση με την εγγύηση φορέα, ο οποίος δεν έχει εγκρίνει τη ρύθμιση.

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός του Ν.4738/2020 δεν αποτελεί το πρόσφορο μέσο ρύθμισης της οφειλής, λόγω του ύψους ή/και της φύσης αυτής.

Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω:

• Μη έγκυρης παραίτησης από αίτηση είτε υπαγωγής σε διαδικασία του Ν. 3588/2007 ή του Ν. 3869/2010 ή του Ν. 4605/2019, είτε ενώπιον αρμοδίου δικαστηρίου για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ή για κήρυξη πτώχευσης.
• Έκδοσης οριστικής απόφασης για οποιαδήποτε από τις ως άνω διαδικασίες ή έχει συζητηθεί η σχετική αίτηση ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου και αναμένεται η έκδοση απόφασης.
• Δεν έχει παρέλθει το κατά νόμο χρονικό διάστημα (Ν. 4738/2020, αρ. 7, παρ. 3,δ) από την έκδοση απόφασης κατά τα προαναφερθέντα ή την ολοκλήρωση προηγούμενης διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης της οφειλής του Ν. 4738/2020.
• Ο οφειλέτης έχει αμετάκλητα καταδικαστεί για τα αδικήματα του άρθρου 7, παρ. ε, του Ν. 4738/2020.
• Ο οφειλέτης έχει τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση.
• Ο οφειλέτης έχει εξυπηρετούμενες ή /και ενήμερες οφειλές και δεν επικαλείται ή δεν προκύπτει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης κατά τουλάχιστον 20%.

Ως αξία των ακινήτων τα οποία δηλώνονται στην αίτηση, και εφόσον αυτά βρίσκονται στην Ελλάδα, λογίζεται η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), όπως αυτή προκύπτει από την τελευταία πράξη προσδιορισμού φόρου.

Ως αξία των ακινήτων που δηλώνονται στην αίτηση και βρίσκονται στην αλλοδαπή, λαμβάνεται υπόψη η εμπορική τους αξία, όπως αυτή προκύπτει από έκθεση εκτιμητή ακινήτων ή, εφόσον υπάρχει, η αντικειμενική τους αξία, την οποία συνυποβάλλει ο οφειλέτης με την αίτησή του.

Τέλος, για γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης και οικισμού, για τα οποία δεν προσδιορίζεται αξία ΕΝ.Φ.Ι.Α., ως αξία ακινήτων λογίζεται η αντικειμενική αξία αυτών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, εφαρμόζοντας το έντυπο ΑΑ-ΓΗΣ.

Από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αναστέλλονται τα αναγκαστικά μέτρα και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη καθώς και η ποινική δίωξη για τα αδικήματα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 και του άρθρου 1 του α.ν. 86/1967 αναφορικά με τις οφειλές, των οποίων ζητείται η ρύθμιση.

Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει ο χρονικός περιορισμός της παρ. 2 του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.

Η αναστολή δεν καταλαμβάνει την διενέργεια πλειστηριασμού ο οποίος έχει προγραμματισθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης). Η αναστολή παύει με την τυχόν κοινοποίηση προς τον οφειλέτη της απόφασης μη υποβολής πρότασης συμφωνίας αναδιάρθρωσης ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο απόρριψη της αίτησης.